Giữ tư thế thẳng lưng khi ngồi được xem là tốt cho cột sống, giúp phòng tránh các vấn đề như gù lưng, cong vẹo cột sống, đau lưng, mỏi vai gáy. Tuy nhiên, có một nghịch lý là nhiều người lại ngồi thẳng lưng bị mỏi, thậm chí cảm thấy khó chịu, đau nhức chỉ sau 15–30 phút ngồi đúng tư thế. Vậy nguyên nhân do đâu? Liệu ngồi thẳng lưng có phải là cách đúng? Và đâu là giải pháp để ngồi đúng tư thế mà không mỏi?
Cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây!
1. Vì sao ngồi thẳng lưng bị mỏi?
Mỏi khi ngồi thẳng không đồng nghĩa với sai tư thế, mà chủ yếu do các yếu tố liên quan đến sức cơ, thói quen lâu ngày và môi trường làm việc không phù hợp:
1.1. Cơ lưng – cơ bụng yếu
Khi bạn ngồi thẳng lưng, cơ vùng bụng và lưng dưới (cơ core) cần đủ khỏe để giữ thăng bằng cột sống ở trạng thái tự nhiên. Nếu các nhóm cơ này yếu, cơ thể sẽ nhanh chóng bị mỏi khi giữ tư thế đúng quá lâu.
1.2. Thói quen ngồi sai tư thế lâu ngày
Nếu bạn đã quen với việc ngồi gù, ngồi lệch hoặc ngả lưng, khi chuyển sang tư thế đúng (ngồi thẳng), cơ thể cần thời gian thích nghi. Điều này dễ khiến bạn cảm thấy “cứng”, khó chịu hoặc ngồi thẳng lưng bị mỏi dù tư thế đúng.
1.3. Ghế ngồi không hỗ trợ đúng tư thế
Ghế không có tựa lưng, quá thấp hoặc quá cao so với bàn làm việc khiến bạn phải gồng lưng để ngồi thẳng. Điều này gây áp lực lên cột sống, tạo cảm giác nhức mỏi vùng lưng dưới và giữa lưng.
1.4. Ngồi quá lâu không vận động
Dù bạn ngồi đúng tư thế nhưng ngồi liên tục 1–2 giờ mà không thay đổi vị trí hay vận động nhẹ cũng khiến máu lưu thông kém, dẫn đến mỏi cơ, cứng lưng, tê chân tay.
2. Tác hại khi ngồi thẳng lưng bị mỏi kéo dài
Nhiều người do khó chịu khi ngồi thẳng, nên thường quay lại thói quen ngồi cong lưng, gù vai – điều này có thể gây ra:
3. Cách khắc phục tình trạng ngồi thẳng lưng bị mỏi
3.1. Tăng cường sức mạnh cơ core
Việc tập luyện nhóm cơ bụng – cơ lưng dưới là cách hiệu quả nhất để bạn có thể ngồi thẳng lưng lâu mà không bị mỏi:
3.2. Chọn ghế ngồi hỗ trợ cột sống
3.3. Điều chỉnh thói quen làm việc
3.4. Tập thở và thư giãn cơ khi ngồi
3.5. Sử dụng đai hỗ trợ lưng nếu cần
Trong một số trường hợp, bạn có thể sử dụng đai chống gù lưng để hỗ trợ giữ tư thế đúng trong thời gian đầu. Tuy nhiên, không nên lạm dụng – chỉ nên dùng 1–2 giờ/ngày để tránh lệ thuộc.
4. Khi nào nên đi khám?
Nếu bạn đã cải thiện tư thế, tập luyện và nghỉ ngơi đúng cách nhưng vẫn ngồi thẳng lưng bị mỏi kéo dài hoặc đau nhức tăng, hãy cân nhắc đi khám chuyên khoa cơ xương khớp nếu xuất hiện:
5. Kết luận
Việc ngồi thẳng lưng bị mỏi không phải là điều bất thường, mà là dấu hiệu cơ thể bạn chưa quen với tư thế đúng hoặc chưa đủ sức mạnh để duy trì tư thế đó. Tuy nhiên, đừng vì cảm giác mỏi mà bỏ qua lợi ích lâu dài của việc giữ cột sống đúng trục.
Hãy kết hợp rèn luyện thể lực, điều chỉnh tư thế làm việc và nghỉ ngơi hợp lý – bạn sẽ ngồi thẳng lưng một cách tự nhiên, không mỏi, không đau và tốt cho sức khỏe về lâu dài.
Cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây!
1. Vì sao ngồi thẳng lưng bị mỏi?
Mỏi khi ngồi thẳng không đồng nghĩa với sai tư thế, mà chủ yếu do các yếu tố liên quan đến sức cơ, thói quen lâu ngày và môi trường làm việc không phù hợp:
1.1. Cơ lưng – cơ bụng yếu
Khi bạn ngồi thẳng lưng, cơ vùng bụng và lưng dưới (cơ core) cần đủ khỏe để giữ thăng bằng cột sống ở trạng thái tự nhiên. Nếu các nhóm cơ này yếu, cơ thể sẽ nhanh chóng bị mỏi khi giữ tư thế đúng quá lâu.
1.2. Thói quen ngồi sai tư thế lâu ngày
Nếu bạn đã quen với việc ngồi gù, ngồi lệch hoặc ngả lưng, khi chuyển sang tư thế đúng (ngồi thẳng), cơ thể cần thời gian thích nghi. Điều này dễ khiến bạn cảm thấy “cứng”, khó chịu hoặc ngồi thẳng lưng bị mỏi dù tư thế đúng.
1.3. Ghế ngồi không hỗ trợ đúng tư thế
Ghế không có tựa lưng, quá thấp hoặc quá cao so với bàn làm việc khiến bạn phải gồng lưng để ngồi thẳng. Điều này gây áp lực lên cột sống, tạo cảm giác nhức mỏi vùng lưng dưới và giữa lưng.
1.4. Ngồi quá lâu không vận động
Dù bạn ngồi đúng tư thế nhưng ngồi liên tục 1–2 giờ mà không thay đổi vị trí hay vận động nhẹ cũng khiến máu lưu thông kém, dẫn đến mỏi cơ, cứng lưng, tê chân tay.
2. Tác hại khi ngồi thẳng lưng bị mỏi kéo dài
Nhiều người do khó chịu khi ngồi thẳng, nên thường quay lại thói quen ngồi cong lưng, gù vai – điều này có thể gây ra:
- Gù lưng, lệch vai, sai trục cột sống
- Đau thắt lưng, đau vai gáy, thoát vị đĩa đệm
- Tăng nguy cơ mắc hội chứng cổ vai tay
- Ảnh hưởng đến hô hấp và tiêu hóa
3. Cách khắc phục tình trạng ngồi thẳng lưng bị mỏi
3.1. Tăng cường sức mạnh cơ core
Việc tập luyện nhóm cơ bụng – cơ lưng dưới là cách hiệu quả nhất để bạn có thể ngồi thẳng lưng lâu mà không bị mỏi:
- Plank (tấm ván)
- Bridge (nâng hông khi nằm ngửa)
- Dead bug, Bird-dog
- Bài tập yoga tăng cường cơ lưng như tư thế rắn hổ mang, tư thế chiến binh
3.2. Chọn ghế ngồi hỗ trợ cột sống
- Ghế có tựa lưng cong nhẹ theo đường cong tự nhiên của cột sống.
- Chiều cao ghế phù hợp sao cho khi ngồi, đùi vuông góc với cẳng chân, bàn chân chạm sàn.
- Có thể dùng gối tựa lưng hoặc đệm lưng dưới (lumbar support) để giảm áp lực.
3.3. Điều chỉnh thói quen làm việc
- Không ngồi liên tục quá 45 phút: Sau mỗi 30–45 phút, hãy đứng dậy đi lại, vươn vai, thực hiện vài động tác giãn cơ.
- Đặt màn hình máy tính ngang tầm mắt, tránh phải cúi đầu quá thấp.
- Giữ vai thả lỏng, tránh gồng cứng khi cố ngồi thẳng.
3.4. Tập thở và thư giãn cơ khi ngồi
- Hít sâu bằng mũi – thở ra bằng miệng giúp oxy lưu thông tốt, giảm cảm giác căng cứng khi ngồi.
- Thỉnh thoảng cuộn vai, xoay lưng nhẹ nhàng tại chỗ để thư giãn cơ vùng lưng.
3.5. Sử dụng đai hỗ trợ lưng nếu cần
Trong một số trường hợp, bạn có thể sử dụng đai chống gù lưng để hỗ trợ giữ tư thế đúng trong thời gian đầu. Tuy nhiên, không nên lạm dụng – chỉ nên dùng 1–2 giờ/ngày để tránh lệ thuộc.
4. Khi nào nên đi khám?
Nếu bạn đã cải thiện tư thế, tập luyện và nghỉ ngơi đúng cách nhưng vẫn ngồi thẳng lưng bị mỏi kéo dài hoặc đau nhức tăng, hãy cân nhắc đi khám chuyên khoa cơ xương khớp nếu xuất hiện:
- Đau lan xuống mông, chân (nghi thoát vị đĩa đệm)
- Tê bì vùng lưng hoặc cứng khớp
- Đau dữ dội khi ngồi hoặc khi đứng lên
5. Kết luận
Việc ngồi thẳng lưng bị mỏi không phải là điều bất thường, mà là dấu hiệu cơ thể bạn chưa quen với tư thế đúng hoặc chưa đủ sức mạnh để duy trì tư thế đó. Tuy nhiên, đừng vì cảm giác mỏi mà bỏ qua lợi ích lâu dài của việc giữ cột sống đúng trục.
Hãy kết hợp rèn luyện thể lực, điều chỉnh tư thế làm việc và nghỉ ngơi hợp lý – bạn sẽ ngồi thẳng lưng một cách tự nhiên, không mỏi, không đau và tốt cho sức khỏe về lâu dài.
